De familie De Herlin

Wappen Familie Herlyn

De naam van de familie De Herlin  is terug te leiden tot ongeveer het eind van het eerste millennium. Tijdens de vervolging van de Hugenoten werden Michiel Herlin (de oudere) en Michiel Herlin (de jongere) in het jaar 1567 te Valenciennes (Zuidelijke Nederlanden nu Noord Frankrijk) onthoofd. In hetzelfde jaar lukte het hun broer Claude Herlin naar Antwerpen te vluchtten. In verband met de herovering van Antwerpen door de Spanjaarden vluchtten Claude en zijn gezin rond 1590 naar de Hanzestad Bremen.

Claude Herlin kan gezien worden als de stamvader van de thans bekende nazaten, die hoofdzakelijk in Duitsland en Nederland wonen. Een kleinzoon ook Claude genaamd heeft de bekende historicus Jean le Carptentier opdracht gegeven een familiegeschiedenis te vervaardigen. De geschiedenis en stamboom zijn in het jaar 1669 te Leiden verschenen.

Het werkstuk staat ons nu ter beschikking en stelt ons, in de unieke situatie, de familie tot het jaar 1000 terug te volgen. Dit boek bevat zeker vele fouten en verfraaiingen maar die wij met de huidige bekend staande middelen proberen te corrigeren en daar waar nodig aan te passen.

Voor de thans in Duitsland wonende familie Herlyn is de verbondenheid tot de gereformeerde Kerk een bestaande familietraditie. Dit heeft zijn oorsprong in het feit dat de neef van Claude, Philipp Herlyn zich als predikant  heeft gevestigd te Visquard ( Krummhörn, Ost-Friesland), waar men onder invloed stond van de Emder evangelisch Gereformeerde Godsdienstige gezindte.

In deze tijd is de schrijfwijze van de familienaam gevormd via het verbasteren van de naam Herlin en Herlijn  naar de huidige Duitse naam Herlyn. Vandaag vinden wij Herlyn’s hoofdzakelijk in Duitsland (ongeveer 400) en in Amerika (ongeveer 50) . De familie ontmoet elkaar elke drie jaren in Ost-Friesland. Het is de bedoeling deze familiebijeenkomsten ook in de toekomst in stand te houden om zo het gemeenschapsgevoel te versterken en de familietraditie te onderhouden.

Rond de jaren 1650 waren de landsdelen Groningen en Ost-Friesland met elkaar verbonden. Zo waren Delfzijl en Emden garnizoenssteden onder beheer van de republiek der Nederlanden. Uit dien hoofde kwamen er veel verbintenissen tot stand en behoorde onderling verkeer tot de dagelijkse gang van zaken. Aangenomen mag worden dat Jaques Herlin geboren in 1623 te Bremen zich via Emden in het landsdeel Groningen heeft gevestigd. Zijn zoon Nicolaus Herlin heeft zich definitief  als boomsluiter en havenmeester van Delfzijl in de Nederlanden gevestigd. Wij beschouwen Nicolaus Herlin als de stamvader van de Nederlandse tak van de familie Heerlien/Heerlijn.

Voor de thans in Nederland wonende familie Heerlien/Heerlijn ( de nazaten van Nicolaus Herlin, de Emder tak) is, een uitzondering daargelaten, geen enkele verbondenheid met enige religie te constateren. Van een traditie is geen sprake. Ten gevolge van de bittere armoede zoals deze onder andere in de Veenkoloniën en het Hogeland (Provincie Groningen) gold, was eerder sprake van een afkeer van kerk en geloof. De familie was veelal op zich zelf aangewezen. Het gemeenschapsgevoel bestond hoofdzakelijk uit overleven en vechten voor een rechtvaardiger samenleving. De naam Heerlien/Heerlijn vindt zijn oorsprong in de naam De Herlin. Deze naam werd met de komst van Nicolaus veranderd in Herlijn. De naam Herlijn veranderde onder invloed van de Nederlandse cultuur in de naam Heerlijn. Ook deze schrijfwijze hield destijds geen stand en werd veranderd in Heerlein. Rond 1850 is de definitieve schrijfwijze vastgesteld. Binnen eenzelfde gezin ontstonden de namen Heerlein, Heerlien en Heerlijn. De nazaten van de Heerlein familie hebben later de naam Heerlien aangenomen. Vandaag vinden wij de familie van Heerlien/Heerlijn hoofdzakelijk in Nederland (ongeveer 100 personen). Een aantal van hen is geëmigreerd naar Amerika en noemt zich Herlyn of Heerlyn. Vermeldenswaardig is dat  slechts één persoon, woonachtig in Noord-Holland met de naam Heerlijn nazaat is van de familie Berend Phillipz Herlyn uit Greetsiel (Ost-Friesland).Deze familie vestigde zich in de jaren 1750 in de omgeving van Hoorn. (Hem-Wijdeness-Venhuizen). Een zoon van Berend Phililipz. Herlyn, genaamd Maarten Berendz. Heerlein heeft zich gevestigd in Warffum provincie Groningen. De familie heeft de naam Herlien aangenomen en is na de huidige gegevens in de mannelijke lijn uitgestorven. Er hebben zich in de loop van de eeuwen tal van personen met de namen Herlin, Herlijn,  Herlein etc gevestigd in Nederland. Hoewel er steeds meer bekend wordt (internet) kan worden  aangenomen dat er geen mannelijke nazaten van deze families in Nederland woonachtig zijn.

P.S.

Bovenstaande is op mijn eigen wijze vertaald van het Duits naar het Nederlands. Soms zijn er ook nog toevoegingen bij geplaatst, immers een groot gedeelte van de historie van de Herlin familie speelt zich oorspronkelijk af in de (Zuiderlijke)-Nederlanden. Dat het reformatorische deel van de familie  via Antwerpen naar Bremen is gevlucht, is algemeen bekend. Het is zeker  dat een deel van de Bremer familie van Jean  de Herlin  en Magdalena Ketwyk rond 1640 naar Amsterdam is “verhuisd”. Het is opvallend dat deze familieleden niet zijn opgenomen in het boek (Genealogie de Herlin) uitgegeven te Leiden in 1669. Naar de reden hiervan kunnen wij slechts gissen. Het is voor mij persoonlijk een voorrecht geweest kennis te maken met het Duitse deel van onze familie. Zij beschikten over veel informatie die ons totaal onbekend was. Mijn familie zal zeker weer van de partij zijn op de driejaarlijkse familiedag in Ost-Friesland. Deze wordt gehouden op 15 mei a.s.. 


Melle Heerlien, Alteveer gem. Noordenveld.

kerstbrief 2011